5. ปฐมสขาสูตร

[33] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงคบมิตรผู้ประกอบ
ด้วยองค์ 7 ประการ. ด้วยองค์ 7 ประการเป็นไฉน คือ มิตรผู้ให้ของ
ที่ให้ได้ยาก 1 รับทำกิจที่ทำได้ยาก 1 อดทนถ้อยคำที่อดในได้ยาก 1
บอกความลับของตนแก่เพื่อน 1 ปิดความลับของเพื่อน 1 ไม่ละทิ้ง
ในยามวิบัติ 1 เมื่อเพื่อนสิ้นโภคสมบัติก็ไม่ดูหมิ่น 1 ดูก่อนภิกษุ
ทั้งหลาย เธอทั้งหลายพึงคบมิตรผู้ประกอบด้วยองค์ 7 ประการ
นี้แล.
มิตรที่ดีงามย่อมให้ของที่ดีงามให้ได้ยาก
รับทำกิจที่ทำได้ยาก อดทนถ้อยคำหยาบคาย
แม้ยากที่อดใจไว้ได้ บอกความลับของตนแก่
เพื่อน ไม่ละทิ้งในยามวิบัติ เมื่อเพื่อนสิ้นโภค-
สมบัติ ก็ไม่ดูหมิ่น ฐานะเหล่านี้มีอยู่ในบุคคลใด
บุคคลนั้นเป็นมิตรแท้ ผู้ประสงค์จะคบมิตร ก็
ควรคบมิตรเช่นนั้น.
จบ ปฐมสขาสูตรที่ 5

เทวตาวรรคที่ 4

อรรถกถาปฐมสขาสูตรที่ 5

มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า ทุทฺททํ สิงของมีค่ามาก อันสละได้ยาก. บทว่า ทุกฺกรํ
กโรติ ความว่า ย่อมกระทำกิจกรรมที่กระทำไม่ได้ง่าย ๆ
บทว่า ทุกฺขมํ ขมติ ความว่า ย่อมอดกลั้นได้อย่างมาก เพื่อ
ประโยชน์แก่สหาย. บทว่า คุยฺหมสฺส อาวิกโรติ ความว่า ย่อมเปิด
เผยความลับของตนแก่สหายนั้น. บทว่า คุยฺหมสฺส ปริคูหติ ความว่า
ไม่บอกความลับของสหายนั้นแก่คนเหล่าอื่น. บทว่า ขีเณน นาติมญฺญติ
ได้แก่ เมื่อโภคสมบัติของสหายนั้นสิ้นไปแล้ว ก็ไม่ดูหมิ่นสหายนั้น
เพราะความเสื่อมสิ้นนั้น คือไม่กระทำการเหยียบย่ำและดูหมิ่น
ในตัวสหายนั้น
จบ อรรถกถาปฐมสขาสูตรที่ 5